चौतारी! चौतारी! चौतारी!
साँझको बेला, आरती लाऊँ, कण्ठै खोली पैलो चरण!
हो, कण्ठै खोली पैलो चरण!
श्रृखण्डी काठको, मादलु मेरो, बजाऊ गुरु धमधम!!
हो, बजाऊ गुरु धमधम!! ... ... ...
नमस्कार! यहाँहरुलाई स्वागत तथा अभिवावदन छ यो छापाको साझा चौपारीमा। चौपारीमा यहाँहरुको मनको गाँठो फुकाउन नबिर्सनु होला।
ल त दौँतरीहरु आउनुहोस्, बिसाउनुहोस्, नाच्नुहोस् हँसाउनुहोस्, हँस्नुहोस् अनि एकआपसमा पिरती गाँस्नुहोस्।
येतातिर मादलमा हुनुन्छ हाम्रो बिर्खे माइला, अलिपर ढोलकमा हुनुन्छ सिरे, अनि येता मेरो दायांतिर हुनुन्छ काका बुडा, वांहा बासुरिमा हुनुन्छ। उ उता ढोका' छेउमा हुनुन्छ,,, खै अलि टाउको देखाम्त,,, ए भउते र नेपेजि हुनुदो रइच वांहाहरु सारङि र मुर्चुङ्गा मा पोख्त हुनुन्छ। दादा र गोतामे गितार र हारमोनियम समाल्नु हुन्छ भने मुन्द्रे ले सङ्गित मिस्रन को जिम्मा लिनु भा छ। थपडी मार्न तम्सिनुभा छ लाले, चित्रे, गलब र हर्के ।ळ त ल जमौ अब,उ' तो रातो कमिज लाउनि दाइ कांट आउनु भा होला कुन्नि? लौ आज चौतारिआ के पस्किनि बिचार अर्नु भा छ।

चौतारीमा मै बसे होला कि १
मै बसे होला कि २
वरको हाँगो नुगेर छोला कि ३
सल्लै हो जोवन कल्लाई हो? ४
सल्लै हो जोवन कल्लाई हो? ५

लु चौतारी त सुन्ने पारेर कता लाएचन् यी गाम्लेअरु??
चित्रे उता आफ्नो वरिपरी मुन्चे जम्मा पारेर " यो नऊशा काँको हो?" भन्दै खेलाउँदै च, मैनालाई नि बिर्से जस्तो च। यो समून्द्रे नि कोट झुण्ड्याएर कता लागो कुन्नि। साईँला कैले हिन्दी बोल्दै हिन्चन कैले पिरेममा हार खाकोलाई अर्ति बुद्धि दिँदै हिन्चन, त्यति जाबो नाउँको कुराले नि के चौतारिआँ आम्न छोड्या होलान्।दादा मस्त निद्रामा होलान। गौताएँ याउँकली सित छिल्लिँदै होला। सिरेको चाला चाई "तिन दिन भेट भो निरमाया तिन बर्खै हराम्ने" भने जस्तो च। एउ दिन आम्च बोल्या बोल्यै अर्च अनि चार दिन हराम्च, दैब जानुन कुन ध्याउन्नाँ छ।
भौतेको कुरै नअरुम लाले सअँ बसेर सिलोक हाल्दै 'तुच्च तुच्च' पारिरा होला। गाममा मुखिया बा नि आएचन्। नमे त एउचिन पचि आइआल्च। खै को को कता हुन्। म यसो घराँ गएर तमाखु खार आम्ला। खुईय.......

हे.....अहिले पो बुढो भयो रे
हो सई सई
सोर बर्षे जवानीमा
मै पनि झिल्के हुँदोहुँ
अहिले पो बुढो भयो रे

लौ, यो नयाँ चौतारीमा त आउनै भुलिरा' भन्या, बिर्खे दाइले बोलाएर पो झसंग भएँ, नयाँ चौतारा बन्या पनि था' पाएँ। नक्साको खेल खेल्दा खेल्दा मैनालाइ ईमेल लेख्न नि भ्या छैन। भोलि पर्सि तिर लेखौंला नि, कविता सहित(चोरेर भए पनि)। ल, अब त सुत्न परो, हाऽऽऽऽईऽऽऽ

के गरेका हुन् यि ठिटाहरु ले म बुढो पनि केटा हरुले राम्रो काम गरेछन् भनेर आको त केटाहरु नै आम्नै छाडेछन् बा
एस्तो नगरन ए ठिटा हो, चउतारो लाई मायाँ नमारो न

जदौ मुखीया बा, आज सप्पैको व्रत छ जस्तो छ। मेरो मात्तै दिनभरि काम भएन, क्यार्नु ४-५ चोटि चौतारिआँ आइसकेँ चरो मुसो कोइ भेटे मरिजाम।

कसरि बनाउनु भाको नि चित्रेलाइ ठ्याक्कै मिल्ने गित ,,,,,,,,, बिर्खे माइला जी!!

मुखिया बा र मास्टर्नी नानी!() नयाँ मान्छेले पो कुरा उठाउनु प-यो त। काँ देखि आउनु भो कुन्नि? अनि सन्चै होला केरे उतातिर सबैलाई। कोसेली छैन चौतारीमा यसो गित सित, खिस्साहरु। अनि पो कुरोले बाटो लिन्छ त। ऐया! उता सर न जिम्माल एकछिन वरको फेदमा म अडेस लाउँछु।

भो मयाँ लाउँदिन,
भो मयाँ लाउँदिन,
बर्खा लायो साइँलि नानी आइर'न पाउँदिन
फुल सारे मयाँ नमारे ।

दम्तरीहुर, मेरो त अब मुसिर ला्'छ है ! घराँ यसो हातसारो अर्दिनी नि कोइ छइन् । जता अरे नी आफैँ ! त्यै
भ'र चौताराँ आ'र दामलीहर सँ सुख दुखआ कुरा अर्नी नी ट्याम भ'न मलै त !जे भा'नी सम्जिँदै गरे मया नमारे के रे !

ए साच्चैँ ! हाम्रा चित्रे सँ थरि थरी नउसा छन् अरे भन्नी सुन्चु ।मेरो खेतओ नउसा कता परेच कता खोजिमोर्दा नि पाइन ।सँदियारो अगतिलो परेसी दुख पाइनी र'च अमिन ल्यार साँदाँ किलो नगाडि भ'छैन ।लौ न चित्रे, मलै त्यो नेपालटार (नेपाल) को यौटा गतिलो नउसा ल्याइदिन सउचउ भने ल्याइदेउ तो ! आउनी बुदबा'र अमिन बोलाइचु, नभै भ'न !

लौ त नि ! कैले कसो यै बाटो हिन्चु के रे खेताँ जाँदा, आम्दा जाँदा लाम्ला पिरती ! :)

चित्रे:

रातै बिझायो, दिनै बिझायो
कसको सम्झनाले बरै सिरानी बिझायो!
रातै बिझायो, दिनै बिझायो
कसको सम्झनाले बरै, सिरानी बिझायो!
कसको सम्झनाले बरै, सिरानी बिझायो!

कस्तो होला उनको रुप
कस्तो होला बोली
कस्तो होला उनको रुप
कस्तो होला बोली
लौ न मेरो मुटु खायो
निद्रालाई खोली

वनै बिझायो मनै बिझायो
कसको सम्झनाले बरै सिरानी भिजायो
कसको सम्झनाले बरै सिरानी भिजायो

कहाँ होला उनको घर
हिमालचुली पऽर
कहाँ होला उनको घर
हिमालचुली पऽर

लौ न मेरो आँखा बर्स्यो चढ्दो झरझर
आसै बिझायो सासै बिझायो
कसको सम्झनाले बरै सिरानी भिजायो
कसको सम्झनाले बरै सिरानी भिजायो

रातै बिझायो, दिनै बिझायो
कसको सम्झनाले बरै सिरानी बिझायो!
कसको सम्झनाले बरै, सिरानी बिझायो!
कसको सम्झनाले बरै, सिरानी बिझायो!
... ... ...

मैना:

कहाँ तिम्रो मायालुलाई छोडेर राख्यो
तेइ गोरेटोमा तेसको माया छ कि छैन

गागरीमा थापेको पानि पानि
आँगनीमा गोबरीले लिपेको पानि
अँगेनामा दाउराको धुवाँ
आँसु पुछ्ने कुसुमे रुमाल
फर्की आउने हो कि हैन मोटरको धुवाँ उडाउँदै

कहाँ तिम्रो मायालुलाई छोडेर राख्यौ?

गीत गाउँछु सुन्दरी खोलाको तिरैमा
माया लाउँछु डाँडापरिको गाँवैमा गाँवैमा
गीत गाउँछु सुन्दरी खोलाको तिरैमा
माया लाउँछु डाँडापरिको गाँवैमा गाँवैमा

फर्की आउने हो कि हैन मोटरको धुवाँ उडाउँदै

कहाँ तिम्रो मायालुलाई छोडेर राख्यौ?
तेइ गोरेटोमा तेसको माया छ कि छैन
कहाँ तिम्रो मायालुलाई छोडेर राख्यो
छाडी राख्यौ?
छाडी राख्यौ?
छाडी राख्यौ?

ओहोऽऽऽ! याँ त दादाले मैले र मैनाले गाएका गीतहरूको टेपरिकट (tape recorder) घन्काएर सबैलाइ मनोरन्जन गराइरहनु भा' रैछ। मलाइ नि नाचूँ नाचूँ लाग्यो, तर खेतको काम अलि सिध्याछैन क्या, दुइचार घण्टा पछि आएर कविता लेखुँला नि मैनाको लागि। याँ फेरी नयाँ मान्छेहरू नि आइपुग्नु भा'रैछ, स्वागत छ है मुखिया बा र मास्टर्नी दिदी (miss_me) लाई! अनि गामको ईस्कुल कस्तो चल्दैछ त? लौ न, मास्टर्नी दिदी, मैना तपैको पुरानो विद्यार्थी भन्या हैन? मलाई सिकाई दिनु परो, कसरी मैनाको मन जित्न सक्ने कविता लेख्ने भनेर।

त्यो मुन्द्रे साथीले चैं नेपालटारतिरको उसको जग्गाको नउसा चाइयो भन्दै थ्यो, लु ल्याइद्याछु, भेट्यो कि भेटेन तिम्रो जग्गा याँ हेरम् त मुन्द्रे!

अनि बिर्खे दाइ, पछि त्याँ नउसाको ग्याम् खेल्न आम् है!

लौ गाम मा मुखिया बा र माष्टर्नि नानी (Miss_Me) लाई स्वागत छ। आम्दै गरुम है।
हैन के हो यो मुन्द्रेको माघमा मुइँसिर लागेको? लु चित्रे तिमी नि कति एक्लै बस्छौ बरु मैनाको बा सित कुरो अर्नु पर्ने भए म गरिदिउँला। यो माघाँ तिम्रो टुङ्गो लाउनु परो।
ल म नउशाको खेल खेल्न आउँछु, अलि प्रस्ट देखिने नउशा टाँसन है, बुढो भर हो कि यो आँखाले अलि ठम्म्याउन गारो पर्यो तिम्रो कुनै कुनै नऊशा।

मुन्द्रे केटो नि उठ्यो, आएन त। लाहुरे दाइलाइ बोलाउन गा हो कि।

दादा, लाहुरेलाइ यता बोला'र एउदिन चौपाराँ नचाम्न पर्च । त्याँ चौपारीका दाइने पट्टीया कोखाँ यौडा पानी पर्दा ओत बस्नी स्यानो पाटी बनाम्नलै पैसो नी झार्न पर्च लाउरेसँ ट है !

"तपाईँहरु सबैको मन ठुलो छ। मन भएसी हुन्छ। गामका चौतारा सौतारा चिन्नलाइ अनुदाने त चाहिन्न। एक फन्को नाच्दिनुस्!" भने भेट्दाखेरुन्।

त्यसो त हुन्तो, तै नी लौ मलयाट गामको लाउरे आओ भनेसी गाम्लेरू ले त्यसै छोड्न मानोइनन् कि भनेर नी ! आइयालेच भुने जसो अर्नि हो अरम्ला तो नि सबैका सल्लाले !

अहो सबैलाइ नमस्कार छ है ।

यां चाँतारीमा त बडो रमैलो पो रछ त । मलाई नाच्न गाम्न त आम्दैन तर रमैलोमा एकछिन् त बस्न पाइएला नि ।

तो क्यारे उकालोमा पनि हजुर मोटर जांदो रैछ भन्ने गीत गाम्न हो कसैले । मलाई सुन्न मन ला छ ।

आज ब्यानै उठेर यो पुषओ जाडाँ बुडीमाउ सित गफ अर्दै आगाओ अगि बसेर चा खाँदैथे, तेइबेला बाहिर एकहुल स्कुले केटाहुर चिच्याएको सुने। ‘के मोरेचन र हो ब्यानब्यानै’ भन्दै बाहिर हेरेको ‘तरालीहुरले उँभोबाट चेलु-चेंग्रा लेएर आका छन् रे’ भन्दै केटाहुर हुरुर्र दुगुर्दै पो रैचन्।
.

‘ओए बुडी, खै ले ले मेरो टोपी कता छ? तरालीहुरले चेंग्रा लेका रैचन। एउटो लेउन परो हाम्ले नि’। बुडीले हाताँ टोपी थमाइदि अनि गल्बन्दी भिरेर घराट निस्केँ।

यस्पाली त यी पश्चिमाहुरले चेलु-चेंग्रा लेउन नि ज्याद्रै जो ढिलो अरे गाँठे। पैले पैले त पुष लाग्दा नलाग्दै कति बथान चेंग्रा झारिसक्ते हाम्रा गाम तिर। यस्पालि त लौ भोलि देखि माघ लाउँदैछ, बल्लतल्ल एक बथान लेइपुराए । आजकल यिनी तरालीहुरलाई नि ज्याद्रै जो दुख छ रे भन्चन उनका लेखतिर। ति कइँ नभा माउवादी भन्नी डाँकाहुरले बस्न टिक्न नदेएर धेरै जसो त उँभोबाट तल तिर झरिसके रे। तै नि कोइ कोइले तेतै बसेर अजै चेंग्रासेंग्रा पाल्नि रैचन्।

चेंग्रा राखेओ ठाममा पुग्दा त सप्पै गाम्लेहुर पुगिसकेर नि गतिला गतिला जति समाति सकेआ रैचन्। नमे, चित्रे, मुन्द्रे, दादा, बिर्खे जिम्माल, लाले सप्पै जो यईँ रैचन्, एकन्टा समाइसकेका। तो सिरे नि रमझम हेर्न भए नि आओ रैच, मासु-माछा खान्न के रे तेल्ले। सप्पैले जो चेंग्रा आँटेचन यस्पालि। हुन नि यिनी तरालीहुरआट चेंग्रा किन्न ज्याद्रै जो सजिलो। अइले भक्खरै तिर्न नि नपर्नि। उनीहुर चेंग्रा बेच्दै उँधो तराई सम्म पुगेर सप्पै बेचेर भेइएसी फर्किदा २-३ मैनै हुन्च। तेति बेला सम्म तिनका गाम तिर हिउँ पग्लेर अल्लि न्यानो नि हुन थालिसक्च रे। तिनीहुर घर तिर फर्किँदाखेरि बल्ल सप्पैकाँट पैसा उठाउँदै आउँचन्। तेतिबेलै तिरे हुनि।

आज त के अचम्म हो? तिनी मुखिया बा नि आएर दुइटा चेंग्रा अंठ्यार बसेआ रैचन्। यिनी मुखियाबा ले नि ज्याद्रै जो दुख पाए गाँठे जिउले नदेएर। बात का हुनुसम्मनका बिमारी। पैताला र नलीखुट्टाआ जोर्नि ज्याद्रै जो दुख्नि जैले नि, त्याँ माथि बातले चेपेओ बेला कैले कैले त मुत्न नि नसक्नी हुनि भएर आजकल धेरै जसो घराट नि निस्किन्नन। आज चैं तै निस्केचन् चेंग्रा भनेसी।

मैले नि नमेलाई छान्न लाएँ एउटो। केटो ज्याद्रै जो तकडा छ यस्तायस्तिआँ। नउचालिकन नि ठ्याक्कै जो अंदाज लाउन सक्च कति गरुङा छन यिनी चेलु-चेंग्रा भनेर। तेले छानेसि फरक पर्दैन लौ। घाटा त ज्यान गए परिन्न। एउटो काइदाओ चेलु छानेर त्याँसि तेइ भङ्ली दमिनिओ छोरोलाई डोराम्न लाएर घरतिर आएँ।
.

dada, bhari chautari ma amla. ahiley abar bhacha. la ta dada

लौ, काकाले त चैते दशैँलाई च्याङ्रा स्याङ्रा किनिसकेछन। ए काका, एउटा सपेटो मलाई है। अब
आफू त एक्लो मुन्छे सिङ्गै च्याङ्रो सिध्याउन पनि सउदिन। पोहोर साल सिङ्गै च्याङ्रो काटेर
सुकुटी बना'र दलिनाँ सिउरेर राख्याथेँ, त्यै सिरे जवईँ आ'र एउटा एउटा थुत्दै धोबिनीका तिर
गएर रउसीलाई चटनी बनाउदै अरेर सक्काए। तिनको बिहे भा'थेन केरे पोहोर साल त। खुसु
खुसु यिनी पनि त्यै धोबिनीकाँ त हो नि जानी। पुन्टेदाई र सिरे जवईँको कफुटेसन नै थियो
गाँठे।

:-)
-भउते