? 
चनाज्यू,
नेपालको अहिलेको आवश्यकता भनेको कुनै एक दलको पूर्ण बहुमत नभएर बढी भन्दा बढी समुहहरुको प्रतिनिधित्व हो । नेपाली मतदाताहरुले विगतमा सामुहिक चेतनशिलता (collective wisdom) देखाएको कुराले (उदाहरणार्थ: 1994 को चुनावमा नेपाली कांग्रेसलाई अलिकति सजाय दिएका छन्) यसपालीको चुनावमा पनि आजको आवश्यकता जे हो त्यही नजिकको निर्णय दिनेछन् भन्ने कुरामा म आशावादी छु । तपाईको आफ्नै मतमा पनि त्यही भावना प्रतिबिम्बित भएको देख्छु ।
परिणामको हकमा, नेपाली कांग्रेस र एमाले मध्ये एउटाले केही झिनो अन्तरले सर्वाधिक बहुमत लेराउला भन्ने लाग्छ मलाई । बहुमत जसले लेराए पनि, सत्तामा वर्चस्व यो वा त्यो रुपमा नेपाली कांग्रेसकै रहनेछ । त्यो अरु कारणले भन्दा पनि एमालेले वा वाम सामुहिक मोर्चाले आजसम्मका हकमा राज्यलाई नेतृत्व दिन आत्मविश्वास नभएकोले वा हिच्किचाईरहेकोले हो । नेतृत्वको चिठ्ठा पर्यो भने लिने नत्र भने ज्यानै दिएर नलाग्ने मनस्थिति वा परिस्थितिमा छन् सम्पूर्ण वामपन्थीहरु । माओवादी पनि नेतृत्वमा कांग्रेसलाई नै राखेर राज्य-रुपान्तरण चाही आफुले भने जस्तो गराउँदै लैजाने रणनैतिक वाध्यात्मकता र मनस्थितिमा छ ।
सारमा भन्नुपर्दा, अन्य द्वन्दग्रस्त मुलुकका तुलनामा हामी एउटा गौरवै गर्नुपर्ने र पूर्ण आशावादी हुनुपर्ने सौभाग्यपूर्ण सकारात्मक सन्तुलनको अवस्थामा छौं । र यो चुनावमा कुनै नाटकिय परिणाम आएन भने त्यो सन्तुलन र त्यसै अनुसारको अग्रगमन जारी रहनेछ ।
नाटकिय परिणाम आएछ नै भने पनि केही समयको आश्चर्य-शोषण अवधी सकिएपछि दलहरु, जनता र मुलुक सामान्यिकरण र अनुकुलीकरणतर्फ अगाडि बढ्नेछन् । गणतन्त्रको संस्थाकरण हुदै जाने हो अब । सबभन्दा ठूलो बहस र विवाद चाही संघात्मक स्वरुपमा हुनेछ । मेरो विचारमा, अहिले प्रादेशिक संघात्मकतामा जुन दबाब छ, त्यो विस्तारै कम हुँदै जानेछ र त्यसको ठाउँमा स्थानिय स्वशासनमा बढी जोड दिने खुकुलो वा आलंकारिक प्रादेशिक संघात्मकताले बहसको ठाउँ लिनेछ । माओवादीले पनि उसको घोषणापत्रमा घुमाउरो पाराले यही कुराको वलालत गर्न शुरु गरेको छ । जातिय र क्षेत्रिय गणराज्य र आत्मनिर्णयको शब्दावली त्यागै त गरिसकेको छैन, तर त्यसलाई स्थानिय स्वशासन र राष्ट्रिय अखण्डतामा जोड दिएर धूमिल (ambiguous) बनाउन शुरु गरेको छ । यस्तो लाग्छ, माओवादी अहिलेसम्म सिकाउने भूमिकामा थियो भने अब सिक्ने ठाउँमा आईपुगेको छ ।
समष्टिमा, चुनाव, शान्ति प्रक्रिया र राज्यपुनर्संरचनाका बहस, सबै कुरा सकारात्मक र गतिमान देख्छु म ।
मैले यो चुनावमा नाटकिय परिणाम आउने आशा गरेको छुईन । पुरानै शक्ति सन्तुलनमा सामान्य जोडघटाउ हुने आशा गरेको छु । पुराना तीन आमनिर्वाचनको परिणाम र प्रवृत्ति पूर्वानुमानको लागि धेरै सहयोगी हुनेछ ।
Results of previous general elections:
No. of seats won:
|
|
1991 |
1994 |
1999 |
|
NC |
110 |
83 |
113 |
|
UML |
69 |
88 |
69 |
|
RPP |
4 |
20 |
12 |
|
Janamorcha |
9 |
0 |
6 |
|
Sadbhavana |
6 |
3 |
5 |
|
Bijukchhe |
2 |
4 |
1 |
Percentage of votes secured:
|
|
1991 |
1994 |
1999 |
|
NC |
37.75 |
33.38 |
36.14 |
|
UML |
27.98 |
30.85 |
30.74 |
|
RPP |
11.94 |
17.93 |
10.14 |
|
Janamorcha |
4.83 |
1.32 |
1.37 |
|
Sadbhavana |
4.10 |
3.49 |
3.13 |
|
Bijukchhe |
1.25 |
0.98 |
0.55 |
Nepe