Lopchan-jee,

मैले कविता यस्तै हुनु पर्छ चाही भनेको होईन है । बरु कस्तो कविताको प्रभाव कस्तो हुन्छ भन्न चाहेको हुँ ।

कविता वा समग्र साहित्यमा स्वतन्त्रता र विविधता त हुनैपर्छ । एकनासे एक तमासको साहित्य त प्रचार साहित्य वा साम्यवादी साहित्य मात्र हुन्छन् । म त्यस्तो साहित्यको पक्षमा छुईन ।

स्वतन्त्रता र विविधता वर्तमान सभ्य साहित्यका आधारभूत गुणहरु हुन्, र हुनुपर्छ ।

कस्तो कविता उत्तम होला भन्नेमा चाही मेरो आफ्नै राय छ, र त्यही निकाल्न खोजेको हुँ ।

समसामयिक नेपाली मात्र होईन विश्व कवितामै तरलता अति नै र ठोस कुरा कम छन् र त्यो कुरा आम पाठकहरुले रुचाएका छैनन् भन्ने मेरो ठम्याई छ । पुस्तकका पाठकहरु जहिले पनि गद्य विधाकै पुस्तक किन्दछन् । Best seller किताबहरुको list मा poetry विरलै देखिन्छ । त्यो भनेको कविताको अलोकप्रियता नै हो र त्यसको कारण कवितारुमा लोकप्रियताका गुणहरुको अभाव नै हो र त्यो भनेको सम्भवत: कविताहरुमा हुने तरलता वा ठोस कुराहरुको कमी होला भन्ने मेरो तर्क छ ।

कवितालाई कसरी गद्य विधा जत्तिकै लोकप्रिय बनाउन सकिएला ? हो, यही हो मेरो तर्कना र सुझाव ।

नेपाली कविताको हकमा पुरानो कवितामा देवकोटाको “मुनामदन” र भूपिको “घुम्ने मेच माथिको अन्धो मान्छे” बाहेक शायदै अरु बिक्ने कविता होलान् । हालैका कतिपय गणतन्त्रवादी वा परिवर्तनवादी कविताहरु पनि बिक्ने कविता बन्न पुगेका छन् ( टिकट किनेर कविता सुन्ने घटनाहरु) । यसबाट पनि केही सारांश निकाल्न सकिन्छ । तर मेरो ठम्याई ठीक हो होईन म भन्न सक्तिन ।

ल मैले मेरो कुरा भद्रगोल तरीकाले पो राख्न पुगें । तर आसा छ केही कुराको अर्थ लाग्नेछ नै छ ।

अन्त्यमा, कविता सिर्जना जारी राख्नुहोला । मैले भनिहालें नि, विविधता स्वीकार्य मात्र होईन आवश्यक पनि छ साहित्यमा ।

Nepe