("सधैँ...." मैले अचम्म मानेर सोधेँ। "ल भन्नुस् न ओम दाई, प्लिज ल भन्नुस् न। ओम दाई ल भन्नुस् न।" उनको बिनम्रताको मात्रा झन् बढ्दै गयो "भरे बुबा ममीले सोध्दा पनि हुन्छ भन्नुस् है!"। साझाल्यान्ड) मञ्जु, मलाई माफ गर है ! आत्मकथा - ओके खण्ड १२ मञ्जु चाहिँ कोठामा बसेर पढिरहिन्। म चाहिँ बाहिर तिर यसो हेर्नु परो भनेर तल झरेर बाहिर निस्केँ, मञ्जुलाई 'म एकछिन् बाहिर तिर निस्कन्छु है' भनेर। हर्के पनि आयो, एक भारी घाँस लिएर। 'भेडा-भेडासँग बाख्रा-बाख्रासँग' भने झैँ मलाई त त्यो हर्केसँग पो गफ गर्न मन लाग्यो। सबै कुरा सोधेँ उस्लाई। उ त भैसीँ पाल्नको लागि गोठालो बसेको रहेछ, घनश्याम सरको घरमा। हली काम पनि उसैले गर्दोरहेछ। १ हल गोरु, २ बटा लैना भैसीँ पालेर खेत जोत्न पनि भ्याउँदो रहेछ। बिचारा घर्तिको छोरो, सानै छँदा बाउ बितेछन्। १८ महिनाको छोरो छोडेर आमा पोईला गईछिन्। एक्लै बिचल्लि परेको रहेछ र पात्ले गाउँमा टाढाको मामा पर्नेकोमा बिजोकले साँढे चार बर्ष कटाएछ। घनश्याम सर गोरु किन्न भनेर पात्ले गाँउ जाँदा उस्को मामा पर्नेले उस्को बारेमा सबै कुरा सरलाई भनेछ । 'काम पनि गर्छ, खान पनि पाउँछ' भनेर सरले उस्लाई 'ल हिँड गोरु धपार' भनेर ल्याउँदा ६ बर्षको थियो रे। अहिले त उ लक्का जवान भैसकेको छ। काम गर्नु परे पनि राम्रो घरको दानापानीमा हुर्केकोले खाईलाग्दो पनि छ मोरो। पढेलेखेका घरमा बसेकोले यसो अक्षर पनि चिनेछ। चिठ्ठी पनि लेख्न र पढ्न सक्छ रे अलिअलि। 'यिनै मञ्जु मैया बाट सिकेको' भन्यो मैले तिमीले कसरी जानेको पढ्न लेख्न भनेर सोध्दा। एक किसिमले उ खुशि नै देखिन्थ्यो । 'भेट भरी खान पाकै छु, एक सरो लुगाले जीउ ढाकेकै छु, मलाई यहाँ भन्दा बढ्ता के चाहियो' भन्यो, कुरै कुरामा मैले कस्तो लागिरहेछ यहाँ बस्ता भनेर सोध्दा। साँझ पनि परो। सर पनि आउनु भो। सबैले खानपिन् गरिसकेर हामी ४ जना सुत्न भनेर फेरी तलामा चढ्यौँ। हर्के तेहि तल्लो तलाको बाहिरको खाटमा सुत्यो। भैसीँहरु राति फुक्ने हुदा रेखदेखको लागि बाहिरै सुत्ने गरेको रहेछ। मलाई चाहिँ पाहुना सुत्ने कोठा दिईने भो। मञ्जुको ममिले मेरो लागि ओछ्यान लगाईदिनु भो। मञ्जु आफ्नै कोठमा गईन्। सबैजना सुत्ने तरखरमा लागे। एकछिन् पछि घनश्याम सर र मञ्जुको ममी मेरो कोठामा आउनु भो। म खाटको एक छेउमा सरेँ। बिचमा सर बस्नु भो र अर्को छेउमा मञ्जुको ममी। सरले केहि कुरा गर्न लागे जस्तो लाग्यो मलाई। भित्र-भित्रै चाहिँ डर-डर लागिरहेको थियो। 'अनि ओम, घरमा को को छन् नि?' सरले मेरो बारेमा सोध्न थाल्नु भो। शुरुमा त के भन्ने के जस्तो लाग्यो, सबैकुरा भन्दा बा नराम्रो पो मान्ने हुन कि? तर पनि अब सरले नै सोधे पछि त सबै भको कुरा भन्छु भन्ने सोचेँ। सबै कुरा बताएँ, जे जे सोध्नु भो सप्पै। गएको भदौ र असौजमा स्कुल नआउनको कारण पनि बताएँ। शुरुमा त मञ्जु आफ्नै कोठामा थिईन् तर जब सर र मञ्जुको ममीले मेरो बारेमा सोध्न थाल्नु भो, मञ्जु पनि मेरो कोठामा आइन्। आएर ढोकाको छेउमा उभिईन् र कुरा सुनिरहिन्। एकछिन् पछि मञ्जुको ममीले मञ्जुलाई बोलाएर आफ्नै छेउमा बसाउनु भो। सरको र मेरो कुरा हुँदै थिए। मञ्जुको ममीले पनि बिचबिचमा अलिअलि कुरा सोध्नु भो, खास गरेर मेरो आमाको बारेमा कुरा हुँदा। मञ्जु पनि खुब चाख दिएर सुनिरहेकी थिईन्। क्रमशः