मैले स्वरलाई फेरी निक्कै नरम पारेर भनें "साँच्ची के रे नाम?"

 

जे नाम भए नी तँलाई के फरक पर्छ? फेरी अहिले नै मैले तँलाई जे नाम भने नी तैले गर्ने के नै हो र? उस्ले हाँसेर भन्यो।

 

म उल्झिन लागेको बल्छी उसैको मातहत भएकोले उ आफै उल्झिन नमिल्ने तेसैले पनि होला यो ब्योहोरामा उस्ले कमाउने रमाईलो भनेको मैले मेरा छटपटाहटहरुले चुक्ता गर्नु पर्ने तमासामै सिमीत थ्यो। उ त्यै असुली गर्दै थ्यो।

 

उस्ले नाम भनेन। कुराहरुलाई जडयाँको हिंडाई जस्तो कैले यता हुत्याउँथ्यो कैले उता। ठेगानमा हिन्न दिएन। जंड्याको भरमा हिन्नेको ताल पनि उस्तै हुन्छ। कि त उस्लाई छोडनु पर्यो हैन भने ताल मिलाउनै पर्यो।

 

"ल अब स्कुल जानु पर्छ। दिन भरी नाम सोचेर बसीराख। भरे मलाई भन्नु। मिलाईस भने भोली नै बत्तीसपुतली जाम्ला। यस्ले तिम्रो नाम ठ्याक्कै मिलायो भन्दिम्ला। शनिबार पनि हो, पशपतीबाट उतै लस्किन मिल्छ। हैन भने अब यस्तै हो बाबु--ट्याम लाग्छ।" बाङ्गे एक पेचीलो मुस्कान म तिर हुर्‍याएर उस्को घर छिर्यो। ठीटी छैन कौसीमा भन्ने थाह थ्यो तै पनि हेरीयो।

 

दिनभरी स्कुलमा अनेक नाम सम्झिएँ। ती कुनै नाम उस्को होलान जस्तो लागेन। के हो के। नाम मिलाउन पाए त जान पाईन्थ्यो बत्तीसपुतली भोली के गर्नु। त्यो बत्तीसपुतली जान त धेरै चोटी गएकै हो तर कुरा अहिले तेत्तीसौंपुतलीको थ्यो। हुन त गिन्तीकै लागि बत्तीस लाई पैतालीस छ्यालिस सम्म पनि पुर्याएकै हो बिगतमा।

 

तर ती गिन्ती उधारोका थिए। अहिलेको पनि चुक्ता त हैन तर धरौटीमा आफै बसेर उकास्नु पर्ने थ्यो। आँट गर्नै पर्यो।

 

साथीहरुको झुण्ड स्कुल जाँदा आउँदा बाक्लै हुन्थ्यो। अरु ठीटीहरुका कुरा गरीयो। आफ्नोको कुरा गर्ने कुरै भएन। ब्याधाहरुलाई आफु जाने गुँड देखाउन हुन्थ्यो के त!

 

बेलुका स्कुलबाट आउने बित्तिकै बाङ्गे काँ बत्तिएँ। उस्को घरमा पुग्छु त उ छैन। तेती मात्रै कहाँ हो र, उस्की आमा त बाङ्गे बत्तीसपुतली गयो भन्छीन बा! अब भो की। झन भोली जाने भनेको। मलाई भरे भेट्छु भनेर एक्लै मरेछ भन्ने सोची सोची तातेँ। तर म तातेर केई न केई। एक सुर त जाम क्यारे म नी बत्तीसपुतली भन्ने लाग्यो। घर देखेकै छ।

 

तर त्यो घराँ गएर ती हजुरबालाई मात्रै नमस्ते बिसाएर आउनु पर्यो भनें त ज्यानको भारी झन गरुम् हुन्छ। आजै गएसी बाङ्गेले भोली फेरी लाँदैन। उस्ले लग्दाको असर बेग्लै। मन मारेर फर्किएँ। साँझ तिर फेरी गएँ बाँग्गेकाँ। उ छैन। फर्किनु भा छैन भन्यो कुबेरले। त्यै कुबेरलाई दीप रन्केर हिनीराछ, भेट्यो भने डाम्छ रे भन्दे भनेर फुर्ती गरेर हिनें। हिन्न त हिनें फेरी राम्रो बोली बोलीएन भन्ने लाग्यो। आज न मेरै भुमीका बाँध्न गा हो उ। आज कुरा मिलार भोली मलाई लाने सुर रे छ उस्को भने त मैले यसरी डाम्ने र साम्ने कुरा गरे पछी खत्तम हुने नै भो चानस। फर्केर कुबेरलाई अघि मैले भन्या कुरो पर्दैन सुनाउन भन्छु भनेर गाको बाङ्गेका बा अजिंगर जसरी ढोकामा तेर्सीरा रछन। "के भो साईकलको एउटा पांग्रा हरायो? त्यै खोज्या त होला नी" भनेर पेच हाने। "हैन" भनेर त्यत्तिकै फर्कें।

 

भात खाएँ। पढ्न लेख्न त यसै नी मन नलाग्ने झन बाङ्गेको दनक मेघ-गर्जन झै अनि ठीटीको छनक बिजुलीको चम्काई झै गरेर मनलाई ठेगानमा आउनै दी रा थिएनन्।

 

"के भो?" हेराई त चेट भा चंग्गाको जस्तो छ नी।" काकाले बतास पनि ल्याए फेरी।

 

मैले पनि शब्दका असिना बर्साएँ। काकाले बज्र प्रहार गर्नै ला थे क्यारे हजुर-आमाले हस्तछेप गरीन। "बिचरालाई सन्चो छैन जस्तो छ--तिमीहरु पनि यत्तिकै झम्टीन्छौ भन्दै"।

 

"तँलाई सन्चो त छ बाबु?" हजुर-आमाले सोधीन।

 

"ज्वरो आउला जस्तो छ" भन्दै हिनें म। भात खाईसकेकै थ्यो। हिंजो अस्तीको भन्दा रुची अलि कमै थ्यो आज मन बिच्केर। भात खाईसके पछी सुतेर बिग्रीने केई थिएन। लागेँ कोठा तिर। एक छिन पछी आमा निधार छाम्न आथीन, एहिले अलि ठिक छ भनें। त्यो त उनैले नी देखिन होला। केई नभनी मुसुक्क हाँसेर गैइन्।

 

निदाउँन कम्ती गारो भएन।

 

यसो ब्युँझेको थिएँ बिहानी पख हुँदो हो फेरी निन्द्रा लागेन। घडी हेरेको ४:४६ भा रे छ। उठेर तयार भएँ। अनि पुगेँ बाङ्गे काँ। तेतीबेला उ तलको तलामा सुत्थ्यो। बाहीरको ग्रील ढोका खोल्ने तरीका मलाई थाह थ्यो। खोलें। भान्छामा बत्ती बलीसकेको थ्यो। बाङ्गेको झ्यालको ग्रील भित्र हात लागेर ऐनामा टक टक गरें। उस्को सिरानी त्यै पूर्ब तिरको झ्याल छेउ थ्यो। दुई चार चोटी गरे पछी "को" भन्यो? निन्द्राकै सुरमा।

 

"ज्वाईं" भन्दें मैले नी।

 

राम्रो उज्यालो भाकै थिएन। उस्ले झ्याल खोलेर आधा राताँ कता नी? भन्यो।

 

"पशपती जाने हैन? ल हिन" भनें।

 

"दशैं हो र यो आधाराताँ पशपती जान लाई?" उ झर्कियो।

 

"मन उज्यालो हुनु पर्छ बाबु, तँ जस्तो अध्याँरो मन भाको लाई घाम लागे नी नलागे नी के" मैले नी सुनाएँ।

 

उस्ले छक्क पर्या झै गरी मलाई हेर्यो।

 

"हिंजो एक्लै एक्लै बत्तीसपुतली?" मैले थपें।

 

उ फिस्स हांस्यो अनि उठेर ढोका तिर लाग्यो।

 

उस्ले ढोका खोल्न ला बुझेर म नी अगाडी ढोका तिर आएँ। उस्को कोठामा पुगे पछी उस्ले बस्तै गर म चियाको ब्यबस्था गरेर आउँछु भनेर उ भान्छा तिर लाग्यो। म यत्तिकै उभिई रहें। अरु बेला भए त ओछ्यान्मै सिरक ओढ्न जान्थें। आज मलाई एक त हतार जस्तो थ्यो, बेला नभएको हतार, अर्को टिलिक्क टल्केको जुत्ता जखेर आ थिएँ, फुकाल्न मन थिएन। बाङ्गेको कोठामा गतीलो गलैचा थ्यो।

 

उ आयो, कोठाको ढोका ढ्प्काउँदै सोध्यो, "किन ठ्डीरा ढोकाँ? अन्मरीन भित्र तिर। मान्छेको निन्द्रा बिगारेर।"

 

जुत्ता फुकाल्न मन छैन अहिले। खै त्यो कुर्सी यता सार त। मैले कुर्सी तिर हेर्दै भनें।

 

उस्ले नियालेर मलाई हेर्यो। ल हेर यो त साँच्चीकै डटेर पो आ रे छ-- के छ सुर?" सोध्यो।

 

"हैन फस ट्याम ससुराली जानु पर्ने--अलि अलि त --" मन्द मुस्कान सँगै भनें मैले।

 

"यो धेरै ससुराली ससुराली भन्ने हैन है ---खुरुक्क जुत्ता फुकाल " बाङ्गेले अलि रुखै भएर भन्यो।

 

"पर्दैन जुत्ता फुकाल्न, चिया तानेर हिनी हाल्ने त हो -- तँ पनि रेडी हो बरु" भनें।

 

"किन? तेरो मोजा गनाउँछ कि प्वाल पर्या छ जुत्ता नफुकाल्न लाई" उस्ले सोध्यो।

 

"हेर बाङ्गे अहिले जस्तो भए नी--त्यो तैले गोडा धुने दिन चैं म खुट्टामा अत्तर छर्केर आम्ला क्या" मैले फेरी जिस्काएँ बाङ्गेलाई।

 

यत्तिकैमा कुबेरले चिया ल्यायो। मैले उठी उठी चिया सकाएँ। बाङ्गे ओछ्यानमै थ्यो।

 

"तँ हिजो किन सुटुक्क गा बत्तीसपुतली?" मैले रीस राग नगरी सोधें। बाङ्गे तात्न हुँदैन थ्यो अहिले।

 

उस्ले चियाको कप टेबलमा राख्दै भन्यो म हिंजो ट्वाक सँग गैरीधारा गा थिएँ। आमालाई बत्तीसपुतली गा त तेरो पटकामा आगो लागोस भनेर भन्या हो मैले। अहिले भनें उ हाँस्यो।

 

मलाई नी राम्रै लाग्यो। ल ल ठीक पर। मैले भनें। उ कोठाबाट निस्कियो।

 

एकैछिनमा हामी चुरोट तान्दै मालीगाँउ तिर लागिम। मालीगाउँबाट माथि सानोगौचर-ग्यानेस्वर तिर बाट आउने बाटोमा मिसिएर देब्रे लागीम अनि कालो पुल तिर बढीम। कुरा यसो उसो गर्यो, त्यै ठीटी तिर जाँदै थ्यो। सुरु सुरुमा साईकल सिक्दा जता साईकल नजाओस भन्यो तेतै जान्थ्यो। अहिले कुरा तेस्तै हुँदै थ्यो। त्यो केटीको कुरा नगरुम भन्यो, कुरो तेतै पुग्ने।

 

बत्तीसपुतली जान नाम भन त मलाई, बाङ्गेले भण्डारखाल पुगे पछी सोध्यो मलाई। नाम अब के के। नाम छ, मलाई थाह् छ भने तर के चै भनीन। आफैलाई थाह् छैन। जिस्किदा जिस्कीदै, गौशाला नेर पुगीयो। पूर्बी आकासमा उज्यालो बढ्दो थ्यो, सूर्यले भर्खरै आकासमा अबिर छरे झै देखिन्थ्यो। मन्द बतासमा सुखद उर्जा थियो। मन स्फुर्त। त्यै पूर्बी आकासलाई हेर्दै मैले भनेँ, "उस्को नाम के भन्या हैन तैले?"

 

"के उस्ले सोध्यो"

 

"आभा" मैले भनें।

 

"उस्को नाम आभा होईन" बाङ्गेले हाँसेर भन्यो।

 

"होईन होला अरुको लागि। मेरो लागि उ आभा हो, उ त्यै आकासमा अनि त्यै आकासबाट यहाँ छरीएको उज्यालो झैं" आफु रोकिएर मैले पूर्बी आकासमा हेर्दै भनें। बाङ्गे पनि उभियो। उस्ले पनि आकास हेर्यो।

 

उस्को गुण नै उज्यालो हो, बिहान दिन होला, दिन साँझ, अनि साँझ रात। तर उज्यालो बिहान, दिन, साँझ अनि रातको अधिन छैन अरु बिहान, दिन, साँझ, अनि रात उज्यालोको अधिन छन। उज्यालैबाट परीभाषित छन।

 

म उस्कै अधिन छु। म यही बिहान झै, दिन झै, साँझ झैं, अनि रात झै छु। उ भने आभा हो। उ साथ भए यही बिहान झै म फक्रीन्छु दिन झै चम्किन्छु, उ अलि पर भए साँझ झै सुस्ताउँछु, उ नभए रात हुन्छु। मलाई बिहान उसैले पार्छे, मेरो दिन उस्कै भरमा छ---" म बोल्दै गएँ।

 

मलाई एकटक हेरीरहेको बाङ्गेले मुस्कुराउँदै भन्यो "ल पैला पशपती जाम, अनि बत्तिसपुतली जाम्ला--"